Ontslagen na langdurige ziekte

In het kort

Ontslagen worden na langdurige ziekte is best tragisch. Je bent langdurig ziek en dat is zwaar. Na twee jaar ziek te zijn geweest komt daar bovenop nog het ontslag van je baas. Alsof het een extra bevestiging is van je situatie. Namelijk dat je minder kunt dan je graag had gewild, dat je niet meer onbevangen en zorgeloos in het leven kunt staan. Misschien voel het ontslag zelfs als definitief worden afgeschreven. 

Langdurig ziek

Langdurige ziek ben als je langer dan 6 weken ziek thuis zit. Het hele circus van ziek melden bij je baas, melding bij de bedrijfsarts of arbodienst, bezoek aan de bedrijfsarts, de probleemanalyse, heeft  dan de revue gepasseerd. Maar het is nog niet voorbij. Naast alle praktische zaken en problemen waar je tegenaan loopt heb je te maken met je emoties en je mentale gesteldheid. Aan het einde van de rit volgt nog ontslag na je langdurige ziekte. 

Het verloop

Ondanks dat in 70% tot 80% van de gevallen de oorzaken van ziekmeldingen niet direct van medische aard zijn melden sommige mensen zich ziek vanwege een ernstige ziekte.

Een jonge vrouw, we noemen haar Brechtje,  krijgt op haar 32ste de diagnose kanker. Ze gaat door een periode van onzekerheid over de aard en de ernst ervan. Gelukkig blijkt de kanker goed te behandelen te zijn. Daarna start de behandeling. Eerst de operaties dan volgt chemo en daarna natuurlijk de controles. Voor de ziekte stond zij midden in het leven. Een levenslustige vrouw met ambities en mooie dromen over de toekomst. Daar blijft weinig van over. Zij is nog een schim van wie zij was. Zij is nu niets meer dan een kanker patiënte die met een hoofddoekje haar kale hoofd verbergt. Het verloop van deze ernstige ziekte is onzeker. Wel is het belangrijk te weten hoe de procedure verder verloopt.

Opzegverbod

In zulke zware omstandigheden heb je behoefte aan houvast. Je bent in ieder geval beschermd tegen ontslag. Je baas heeft een opzegverbod tijdens de eerste 104 weken(2 jaren). Hij mag je niet ontslaan vanwege langdurige ziekte. Zolang je ziek bent in deze periode moet je baas je loon doorbetalen. Je hebt in deze periode recht op minstens 70% van je salaris. Als je een vast dienstverband hebt en als het in het CAO staat krijg je 100% procent in het eerste jaar. In het tweede jaar  krijg je 70% van je loon. Als je als uitzendkracht werkt of als je een tijdelijk contract hebt gelden er andere regels. Ben je uitzendkracht, oproep- of invalkracht of loopt je contract af tijdens je ziekte? Je kunt dan soms een Ziektewet-uitkering krijgen.

Re-integratie

Tijdens je ziekte zijn er verschillende momenten waarop je werkgever wil weten hoe je situatie vordert. Zes weken na je ziekmelding wordt een probleemanalyse gemaakt door de bedrijfsarts. Samen met jou en je werkgever wordt een plan van aanpak gemaakt. Het doel is om je weer snel aan het werk te krijgen. Maar is dat realistisch als je langdurig ziek bent? In de situatie van Brechtje kan pas aan re-integratie worden gedacht als haar oncoloog maar ook de bedrijfsarts oordelen dat zij weer fit genoeg is om langzaam haar werk weer op te pakken. Voordat zij weer een voltijdbaan aan kan gaan er jaren voorbij. Zij zal nooit meer de oude worden. Haar wereld bestaat nu vooral uit het doorstaan van pijn, onzekerheid, misselijkheid en boven alles uit wachten. Op onderzoeken, op behandelingen, op uitslagen, op prognoses, op vervolgplannen. Onderwijl bouwen haar vriendinnen aan hun carrière. Zij vinden hun levenspartner, krijgen kinderen en genieten met volle teugen van het leven.

Arbeidsongeschiktheid

Wat gebeurt er als Brechtje na twee jaar nog niet volledig hersteld is? Wordt zij dan door haar baas ontslagen na langdurig ziek te zijn geweest? Aan het einde van de 104 weken zal het UWV beoordelen of zij niet meer kan werken en voor hoeveel procent zij arbeidsongeschikt is. Er wordt gekeken in hoeverre de ziekte of blijvende handicap haar belemmert in haar mogelijkheden. 

Arbeidsongeschiktheidspercentage 

Het arbeidsongeschiktheidspercentage wordt door het UWV berekent aan de hand van het uurloon dat  je onder de huidige omstandigheden zou kunnen verdienen. Dit uurloon wordt afgezet tegen het uurloon wat je normaal verdiende toen je nog gezond was. Komt uit de berekening dat je minstens 35 procent minder kunt verdienen dan je oude loon? Dan ben je (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt.

Formule berekening arbeidsongeschiktheidspercentage:

maatmanloon – restverdiencapaciteit / maatmanloon x 100% = arbeidsongeschiktheidspercentage

• Het maatmanloon is het loon wat je verdiende op de laatste dag voordat je ziek werd.
• De restverdiencapaciteit is het bedrag waarvan de arbeidsdeskundige van het UWV heeft beoordeeld dat je dat nog kunt verdienen.

Op basis van de rapportage van de verzekeringsarts van het UWV kijkt de arbeidsdeskundige naar functies die je nog kunt vervullen en welk uurloon daarbij verdiend kan worden.

Voorbeeld: Je verdiende € 18 per uur(maatmanloon) – € 10 per uur (restverdiencapaciteit) /  € 18 per uur(maatmanloon) x 100% = 44,44% (arbeidsongeschiktheidspercentage).

Blijkt uit de berekening dat je minder dan 35% arbeidsongeschikt bent dan heb je geen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Je werkgever moet vanwege je re-integratie proberen je functie aan te passen. Of hij moet een andere functie voor je vinden binnen het bedrijf. Als hij daar niet in slaagt dan bij een andere werkgever. 

Ontslag na langdurige ziekte

Als je niet meer terug kunt naar je oude functie, ook niet in aangepaste vorm dan volgt ontslag na een langdurige ziekteperiode. Je baas moet wel toestemming krijgen van het UWV. Heeft je baas niet genoeg gedaan om je weer te laten re-integreren dan kan het opzegverbod worden verlengd. Het UWV kan bepalen dat je contract moet worden verlengd met maximaal een jaar. 

WW-uitkering en transitievergoeding

Als je niet kunt re-integreren en je bent voor minder dan 35% arbeidsongeschikt dan volgt ontslag. Na je uiteindelijke ontslag heb je recht op een transitievergoeding. Ook als je nog ziek bent. Je kunt ook recht hebben op een WW-uitkering. 

WIA-uitkering

Als je voor meer dan 35% arbeidsongeschikt bent heb je recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Je kunt een WIA-uitkering aanvragen bij het UWV. WIA staat voor wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. 

De WIA bestaat uit twee soorten uitkeringen:

• WGA,  regeling “Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten” voor mensen die tussen de 35% en 80% arbeidsongeschikt zijn. 
• WGA voor mensen die voor meer dan 80% arbeidsongeschikt zijn
• IVA, regeling “Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten” voor mensen die minder dan 20% van hun oude loon kunnen verdienen. Deze uitkering is bedoeld voor volledig arbeidsongeschikten die geen kans op herstel hebben.

WGA-uitkering

De regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten voorziet in een uitkering voor de duur van drie tot 38 maanden. De duur is afhankelijk van hoe lang je hebt gewerkt. Als je nog gedeeltelijk werkt, wordt je loon van het WIA-maandloon afgetrokken. Een bepaald deel van wat je verdient mag je zelf houden. Dat betekent dat je (iets) meer verdient dan de hoogte van de WIA.

WAO-uitkering

Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering. Ben je door een ziekte of handicap blijvend arbeidsongeschikt geworden voor 1 januari 2004? Dan val je nog onder de WAO regeling. In ieder geval tot de pensioenleeftijd. 

Conclusie

Ontslag na langdurige ziekte is best tragisch. Je kunt minder door je ziekte of handicap. Na twee jaar ziek te zijn geweest wordt je ook nog ontslagen omdat je niet volledig hersteld bent. Hoewel in ongeveer 70% van de gevallen de reden van ziekmelden niet medisch is kunnen mensen ernstig ziek worden tijdens hun loopbaan. Werkgerelateerd ziekteverzuim is op te lossen door aanpassingen op het werk en door de verbetering van de sfeer op het werk. Als je ernstig ziek bent omdat je bijvoorbeeld kanker hebt is dat minder makkelijk. De bedrijfsarts zal een probleemanalyse maken en daaruit rolt een plan van aanpak. Hiermee wordt geprobeerd je te laten re-integreren. Als na inspanning van je werkgever na twee jaren blijkt dat je niet meer herplaatsbaar bent volgt ontslag. In het re-integratietraject wordt gekeken of je minder dan 35% arbeidsongeschikt bent. Je hebt dan geen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Na je ontslag kun je wel een WIA-uitkering aanvragen. Het UWV bepaald of je een WIA uitkering krijgt. 

Ben je blijvend arbeidsongeschikt geworden voor 1 januari 2004 dan val je nog onder de WAO regeling.

Takeaways

• Langdurig ziek ben je als je langer dan 6 weken ziek thuis zit.
• Ongeveer 70% van de ziekmeldingen hebben geen medische oorzaak.
• Ernstig ziek worden tijdens je loopbaan komt voor.
• Er geldt een opzegverbod van twee jaar. Je baas mag je niet zomaar ontslaan.
• Je krijgt minimaal 70% van je loon doorbetaald
• De bedrijfsarts maakt samen met je baas en jou een plan van aanpak voor re-integratie.
• Als re-integratie niet meer mogelijk is kun je na twee jaren ontslagen worden.
• Arbeidsongeschiktheid wordt bepaald door het UWV.
• Als je minder dan 35% arbeidsongeschikt bent heb je geen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
• Je kunt wel een WIA-uitkering aanvragen als je meer dan 35% arbeidsongeschikt bent.
• WIA-uitkering bestaat uit twee regelingen. WGA en IVA.
• WGA, regeling “Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten” voor mensen die tussen de 35% en 80% arbeidsongeschikt zijn. 
• WGA voor mensen die voor meer dan 80% arbeidsongeschikt zijn.
• IVA, regeling “Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten” voor mensen die minder dan 20% van hun oude loon kunnen verdienen. Deze uitkering is bedoeld voor volledig arbeidsongeschikten die geen kans op herstel hebben.
• WAO regeling is er voor mensen die arbeidsongeschikt werden voor 1 januari 2004.