In het kort
Corona houdt al drie jaar huis in ons land. Sommige mensen die Covid-19 opliepen in 2020 zijn nog steeds ziek. Zij kunnen ontslagen worden na twee jaar ziek te zijn geweest. Zij krijgen dan van het UWV te horen of zij in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering(WIA). Veel van deze mensen zijn erg onzeker over de uitkomst. “Long Covid” is een nieuw fenomeen. Zij zijn bang dat de keuringsartsen van het UWV hun ziekte niet goed kunnen beoordelen. Er is nog weinig bekend over Long Covid. Begin 2020 was er nog geen PCR-test en van veel deze mensen hebben zich niet kunnen laten testen. Zij hebben dan ook geen officieel testbewijs waaruit blijkt dat hun klachten te maken hebben met Covid-19.
Mag je worden ontslagen als je ziek bent?
Als je ziek bent mag je niet zomaar ontslagen worden. De wet geeft werknemers bescherming tegen ontslag. Wel kan de werkgever na twee jaar een ontslagaanvraag indienen bij het UWV. Als je werkgever zijn best heeft gedaan voor jouw re-integratie dan kun je dus na twee jaar ziek te zijn ontslagen worden. Waarom worden mensen zo ziek dat ze langer dan twee jaar niet kunnen werken? Heeft dat misschien te maken met wat er op de werkvloer gebeurt? Hoe gaan werkgevers daar mee om? Wat kun je het beste doen als je ziek wordt?
Ziek op de werkvloer
Het is bekend dat van ongeveer 70% van de ziekmeldingen de oorzaken niet medisch zijn maar liggen in omstandigheden op het werk of in de privé sfeer. of in een combinatie van beiden.
Burn out
Ziek zijn kan betekenen dat je lichamelijke pijn hebt maar vaak kun je ook last hebben van psychische klachten. Zoals bij een burn-out bijvoorbeeld. Zowel mentaal als lichamelijk voel je je opgebrand. Het lukt je niet meer om normaal je werk te doen.
Het verhaal van Danielle(37 jaar) illustreert dit. Zij werkt bij een middelgroot bedrijf. Op een afdeling waar hard wordt gewerkt maar waar ze het werk erg leuk vindt. Toch wordt zij ernstig ziek door pestgedrag van haar collega’s. Zij roddelen vaak over haar en laten blijken dat ze niets van haar moeten hebben.
Na haar eerste zwangerschapsverlof, als zij weer naar het werk komt, is het goed mis. De gesprekken van haar collega’s vallen stil als zij binnenkomt. Zij hoort tijdens het werk dat er continue berichtjes over en weer worden verzonden. Zij heeft een vermoeden. Als zij via de bedrijfsmail op e-mailwisselingen stuit van haar collega’s is het raak! Wat er wordt gezegd in de e-mails daar lusten de honden geen brood van.
Op een ander moment wordt ze zelfs gebeld door een collega van een andere afdeling, die vertelt dat er een roddel over haar rondgaat. Haar kinderen zouden niet door haar man maar door een medewerker van het bedrijf zijn verwekt. De roddels zijn zo gemeen dat ze er ziek van wordt. Ze meldt zich ziek.
Procedure
Danielle gaat eerst naar de huisarts. Deze verwijst haar door naar een psychiatrisch verpleegkundige. Tenslotte komt zij bij de bedrijfsarts terecht. De diagnose: burn out!
Danielle weet al lange tijd dat haar klachten te maken hebben met haar werk, maar een burn out? Deze diagnose komt toch onverwacht.
Volgens de regels mag de bedrijfsarts i.v.m. privacy aan haar baas niet vertellen wat de diagnose is. Wel mag de bedrijfsarts aan haar baas doorgeven:
- of zij wel of niet ziek is
- hoe lang haar ziekte waarschijnlijk gaat duren
- welke taken zij nog kan doen op het werk (de mate van arbeidsongeschiktheid)
- welke aanpassingen haar baas kan doen zodat zij weer aan het werk kan
Second opinion
In het algemeen moet je doen wat de bedrijfsarts adviseert. De bedrijfsarts vertelt Danielle dat zij na twee weken weer terug kan naar haar werk. Danielle vertelt: “Het voelde alsof er een strop om mijn nek zat die langzaam werd aangetrokken. Ik sneed nog liever mijn polsen door dan weer tussen mijn collega’s te zitten”. Danielle kan overwegen een second opinion aan te vragen. Een andere bedrijfsarts zal naar haar situatie kijken en een nieuw advies uitbrengen. Je kunt bij de bedrijfsarts aangeven dat je een second opinion wil. De kosten worden door je baas betaald. Je kunt ook het UWV jouw situatie laten beoordelen. Deze beoordeling moet je wel zelf betalen. De bedrijfsarts van het UWV beoordeelt jouw situatie en geeft een bindend advies. Dit heet het UWV deskundigenoordeel.
Re-integratie
Als je enige weken ziek bent zoals Danielle dan kom je terecht bij de bedrijfsarts of bij de arbodienst. Net als bij Danielle krijg je een advies van de beoordelende arts. Het doel is natuurlijk dat je op termijn weer aan de slag kunt. Het traject voor jouw re-integratie wordt uitgestippeld aan de hand van de uitslagen van het onderzoek bij de beoordelend arts. Uiterlijk na 6 weken na je ziekmelding krijgen jij en je werkgever de zogenaamde Probleemanalyse. In deze analyse staat wat de beperkingen zijn en wat deze voor jou betekenen als je weer aan het werk gaat. In de analyse geeft de bedrijfsarts ook een advies aan jou als werknemer. Ook staat in de analyse een advies aan de werkgever voor het Plan van aanpak.
Ontslag met wederzijds goedvinden
Werkgevers proberen nadat een werknemers langere tijd ziek is deze te ontslaan. Een werkgever kan je niet ontslaan in de eerste 104 weken(2 jaren) van je ziekte. Er geldt een zogenaamd opzegverbod. Toch proberen werkgevers het via een “ontslag met wederzijds goedvinden”. Je baas neemt dan het initiatief tot het ontslag en jij stemt ermee in. Misschien biedt hij je ook nog een leuk geldbedrag aan. Doe dit niet! Je bent al ziek en daar bovenop komt dat je contract wordt ontbonden. Dat betekent per direct geen inkomen. Ook het recht op een Ziektewetuitkering komt op de tocht te staan. Laat je adviseren door een advocaat gespecialiseerd in het arbeidsrecht als je het toch overweegt.
Benadelingshandeling
Als je binnen de eerste twee jaren van je ziekte ontslag krijgt met wederzijds goedvinden dan zal het UWV je geen Ziektewetuitkering geven. Je baas moet loon doorbetalen gedurende de twee jaar dat je ziek bent. Als je het ontslag accepteert betekent het dat het UWV jou een Ziektewetuitkering moet uitbetalen. Daarmee benadeel je het UWV. Je pleegt een benadelingshandeling. Je krijgt daarom geen Ziektewetuitkering.
Wanneer wel instemmen met ontslag met wederzijds goedvinden?
Danielle krijgt te horen van de bedrijfsarts dat ze binnen twee weken weer aan het werk moet. Zij kan dus een second opinion aanvragen omdat zij het niet eens is met het advies. Zij wordt bijna onpasselijk bij het idee zo snel te moeten terugkeren naar de slangenkuil van haar collega’s. Doodsbang als zij is doet zij iets anders. Zij neemt een advocaat in de arm en neemt ontslag met wederzijds goedvinden. Zij doet dus precies wat we we hebben afgeraden!
Situatieve arbeidsongeschiktheid
Toch ligt het in haar geval anders. Danielle heeft zich ziek gemeld omdat het op haar werk niet meer ging. Zij werd ziek van de zeer gespannen en verziekte sfeer. Terug gaan naar dezelfde werkgever kan niet meer. Er is sprake van situatieve arbeidsongeschiktheid. De arbeidsongeschiktheid is veroorzaakt door de situatie op het werk. Hetzelfde werk doen bij een andere werkgever zou wel kunnen. De kans is groot dat haar klachten dan verdwijnen. Zit je in een vergelijkbare situatie? Dan kun je ontslag nemen na ziekte met wederzijds goedvinden. Als je werkgever begrip heeft voor je situatie kan hij je een aantrekkelijke ontslagvergoeding aanbieden.
Vaststellingsovereenkomst
Laat je bijstaan door een ervaren arbeidsjurist bij de onderhandelingen over de hoogte van de ontslagvergoeding. Ook bij het opstellen van de vaststellingsovereenkomst. In de vaststellingsovereenkomst moet dan in ieder geval staan dat :
- je niet meer ziek bent en hersteld uit dienst treedt (recht op WW)
- je een ontslagvergoeding krijgt(en de hoogte ervan)
Conclusie
Ontslagen worden na ziekte kan niet zomaar. Wel als je na twee jaar nog niet kunt werken. Zoals mensen die in 2020 Covid opliepen en nog steeds ziek zijn. Waarom werknemers zich ziek melden heeft vaak te maken met de werkvloer. De werksfeer kan zo vergiftigd zijn dat je ziek naar huis gaat. Roddel en achterklap maar ook samenspannen en pesten komen voor. Als je ziek bent kom je in de re-integratie molen terecht. Huisarts, specialist, bedrijfsarts passeren dan de revue. Het advies van de bedrijfsarts moet worden opgevolgd. Wel kun je om een second opinion vragen bij je baas of om een deskundigenoordeel van UWV. Het re-integratietraject wordt gemaakt aan de hand van een probleemanalyse waaruit weer een plan van aanpak rolt. Alles is erop gericht om je weer aan het werk te krijgen. Zowel de werkgever als jij moeten je houden aan de afspraken in het plan van aanpak. Kiezen voor ontslag met wederzijds goedvinden is alleen verstandig in een specifiek geval. Namelijk als je niet meer terug kunt naar je werkgever vanwege de vergiftigde sfeer. Met de ondersteuning van een advocaat onderhandel je dan over een ontslagvergoeding. In de vaststellingsovereenkomst staat dat je niet meer ziek bent en dat je weer kunt werken. Zo behoud je ook het recht op WW.
Takeaways
- Long Covid patiënten lopen een reële kans te worden ontslagen.
- Er is nog weinig bekend over de klachten van deze patiënten en de oorzaken ervan.
- Ziek zijn kan ook vanwege de giftige sfeer op de werkvloer.
- De bedrijfsarts geeft je adviezen die je moet opvolgen.
- Re-integratie heeft als doel je weer snel aan het werk te helpen.
- Het re-integratietraject wordt gebaseerd op de probleemanalyse door de bedrijfsarts.
- Samen met de werknemer en werkgever wordt een plan van aanpak gemaakt.
- Zowel werkgever als werknemer moeten zich eraan houden.
- Ontslag met wederzijds goedvinden alleen als je niet terug kunt naar je werkgever.
- Je kunt het recht op Ziektewetuitkering verliezen als je wel terug kunt naar je werkgever.