Ontslagvergoeding bij vast contract

Ontslagen worden betekent voor de meeste mensen een flinke tegenslag. In sommige gevallen komt het ontslag als een bliksemschicht bij heldere hemel. Je kunt je de verwarring voorstellen en de impact die het geeft. Tenslotte ben je van je baan afhankelijk om te voorzien in je levensbehoeften.

In deze blog gaan we dieper in op wat je kunt verwachten als je te maken krijgt met ontslag terwijl je een vast contract hebt, denk bijvoorbeeld aan of je recht hebt op een ontslagvergoeding.

Vast contract en toch ontslag

Bij een vast contract denk je aan een vaste baan die financiële zekerheid geeft maar ook uitzicht biedt op meer werkervaring en tenslotte een betere functie. Op het werk heb je ook veel en vaak te maken met je collega’s en je leidinggevende. Uit onderzoek blijkt dat veel mensen hun werk zo waarderen en belangrijk vinden dat het een deel van hun identiteit bepaald. Een vaste baan geeft ook structuur aan ons dagelijkse leven. Ontslagen worden heeft dan ook een (enorme) impact op ons leven.

Zelf ontslag nemen

Liever denk je er niet aan als je een vaste baan hebt maar soms zijn er situaties waarbij ontslag nemen niet anders kan. Je verhuist naar een andere stad bijvoorbeeld en de afstand is te groot om op tijd op je werk te kunnen komen. Misschien ben je wel ziek door de sfeer op het werk en ondanks de maatregelen op de werkvloer lukt het niet meer om je functie uit te voeren. Of je voelt je zo geïntimideerd door je werkgever dat je niet meer met hem geconfronteerd wil worden. Ontslag nemen is dan de enige oplossing.

Ontslagvergoeding en vast contract

In de meeste gevallen is er geen recht op een transitievergoeding als je zelf ontslag neemt. In sommige gevallen is de werkgever toch bereid een ontslagvergoeding te geven. Hij of zij moet wel instemmen om jou ontslag te geven waarmee jij dan instemt. Dit heet ontslag met wederzijds goedvinden. Vaak lukt dit na onderhandelen met je werkgever. Het is daarom verstandig je te laten adviseren door een ervaren arbeidsjurist.De afspraken die worden gemaakt naar aanleiding van de onderhandelingen laten jullie vastleggen in een vaststellingsovereenkomst.

Vaststellingsovereenkomst

In een vaststellingsovereenkomst spreken jij en je werkgever het volgende af: 

• dat hij of zij het initiatief neemt tot het ontslag.
• dat jij instemt met het ontslag.
• de hoogte van de ontslagvergoeding

Let op: je hebt het recht om binnen twee weken terug te komen op de afspraken. Hiermee wordt de vaststellingsovereenkomst vernietigd.

Je moet dan schriftelijk binnen twee weken na ondertekening aan je werkgever melden dat je terugkomt op jullie afspraken. Als je werkgever verzuimt je in te lichten over de twee weken termijn dan geldt dat je binnen drie weken terug kunt komen op de afspraken.

WW-uitkering

Zelf ontslag nemen betekent vaak dat je geen recht hebt op een transitievergoeding maar ook dat je geen recht hebt op een WW-uitkering. Er zijn uitzonderingen hierop. Zo kun je aanspraak maken op een WW-uitkering als je mee moet verhuizen met je partner.

Een van de situaties moet van toepassing zijn:

• Je partner was werkloos en verhuist naar een andere plaats voor een nieuwe baan.
• Je partner moet verhuizen ivm met promotie of reorganisatie binnen het bedrijf.
• Het bedrijf waar jouw partner werkt gaat verhuizen naar een andere plaats.

Bijkomende voorwaarden: 

• De totale reistijd tussen de nieuwe woning en het werk moet meer dan 3 uur zijn.
• Je moet blijven doorwerken tot zo kort mogelijk voor de verhuizing.

Ziek door je werk

Op het werk wordt van je verwacht dat je presteert, goed en opbouwend contact hebt met je collega’s en dat je de aanwijzingen van je leidinggevende opvolgt. Het kan gebeuren dat je problemen krijgt met een van je collega’s naar aanleiding van een taak die je gezamenlijk moet uitvoeren. Of je leidinggevende behandelt jou niet correct vergeleken met andere collega’s. Als situaties als deze lang doorgaan dan kun je ziek worden van de sfeer op je werk. Zeker als je leidinggevende niet serieus naar je klachten wil luisteren. Als na gesprekken met je werkgever het niet lukt om de situatie op het werk te verbeteren dan is de kans groot dat je je ziek meldt.

De vereniging van Bedrijfsartsen, NVAB, schat in dat in 70% van de gevallen werknemers zich ziek melden om redenen die niet medisch gerelateerd zijn.

Als na enige tijd blijkt dat de problemen op het werk niet opgelost kunnen worden en je besluit om zelf ontslag te nemen dan kun je een WW-aanvraag doen bij het UWV met als reden dat je ziek bent. Een arts van het UWV beoordeelt dan of het ontslag medisch terecht was. Om in aanmerking te komen voor een WW-uitkering moet je kunnen aantonen dat:

• jou niet verweten kan worden dat je ontslag nam gezien je psychische staat.
• weer naar het werk gaan schadelijk voor je gezondheid is en dat de verwachting is dat je niet op korte termijn weer gezond bent. 

Ontslag op staande voet nemen

Per direct je baan opzeggen doe je niet zomaar. Er moet een dringende reden zijn om deze vergaande actie te ondernemen. Ontslag nemen betekent namelijk per direct geen inkomen meer hebben. Je dagelijkse structuur valt weg en je sociale contacten verdwijnen. Ontslag op staande voet nemen betekent ook dat je geen recht hebt op een transitievergoeding. Waarom neem je dan toch ontslag? Blijkbaar voel je je niet meer veilig genoeg om op je werkplek te blijven. Is een conflict met een collega zo uit de hand gelopen en wil je de confrontatie niet meer aan? Of voel je je zo geïntimideerd door je leidinggevende dat je zo snel mogelijk weg wilt? 

Waar moet je rekening mee houden bij ontslag nemen op staande voet?

• Ontslag op staande voet moet je ‘onverwijld’ nemen. Dit betekent dat, zodra de reden duidelijk is, je meteen ontslag neemt. Je kunt dit niet enkele dagen uitstellen.
• Je hoeft uiteraard geen opzegtermijn aan te houden
• Vraag advies aan bij een ervaren arbeidsjurist om in te schatten of in jouw geval er recht is op een WW-uitkering. 

Recht op een transitievergoeding

In beginsel heb je geen recht op een transitievergoeding als je op staande voet ontslag neemt. Hierop is wel een uitzondering. Als je werkgever ernstig laakbaar heeft gehandeld in jouw geval of als hij ernstig nalatig is geweest dan kun je ontbinding aanvragen van je contract via de kantonrechter. Je zult uiteraard goed moeten onderbouwen waarom je hebt besloten om ontslag te nemen. Hiermee vergroot je de kans op het krijgen van een transitievergoeding. Als de kantonrechter vindt dat je werkgever zich ernstig heeft misdragen dan kan hij zelfs een extra vergoeding afdwingen van je werkgever. Dit wordt een billijke vergoeding genoemd. 

Ontslag krijgen

In de aanloop naar 2023 gaan steeds meer bedrijven failliet. Twee jaar na het begin van de corona pandemie is de rek eruit bij veel bedrijven. De overheidssteun aan deze bedrijven is in de loop van 2022 afgeschroefd. Een tijd lang hebben ook niet rendabele bedrijven(zombiebedrijven) door deze overheidssteun het moment van failliet gaan kunnen uitrekken. Experts verwachtten dat in het eerste kwartaal van 2023 zoveel bedrijven over de kop zouden gaan dat zij van een faillisementsgolf of piek spraken. Verwacht werd dat veel mensen daarom zouden worden ontslagen. Op Prinsjesdag heeft het kabinet nieuwe maatregelen aangekondigd om de koopkracht te stutten. Hiermee kunnen de consumentenuitgaven stabieler blijven waardoor in bepaalde bedrijfstakken voorlopig grote aantallen ontslagen uitblijven. Heb jij desondanks geruchten opgepikt op de werkvloer over aanstaande ontslagen? Heb jij van je leidinggevende gehoord dat er plaatsen moeten verdwijnen binnen het bedrijf? Dan is het nuttig te weten waar je aan toe bent als je ontslagen gaat worden.

Ontslag bij een vast contract

Als je een vast contract hebt ga je er vanuit dat je werkgever jouw inzet zo waardeert dat hij je graag aan het werk houdt. Soms kunnen er situaties ontstaan dat er een kink in de kabel ontstaat. Het bedrijf moet inkrimpen, de werksfeer kan omslaan en de relatie met je werkgever verslechterd. Het kan zijn dat je werkgever bij nader inzien toch van je af wil en je wil ontslaan. Mag hij dat zomaar? Nee, als je een vast contract hebt mag je werkgever je niet zomaar ontslaan. Hij kan je alleen op staande voet ontslaan met een geldige reden of hij kan bij het UWV of in sommige gevallen bij de kantonrechter een verzoek indienen om je contract te ontbinden.

Ontslag op staande voet

Ontslag op staande voet betekent dat de werkgever jouw arbeidscontract per direct beëindigd. Toestemming van het UWV kantoor is dan niet nodig. Hij hoeft ook geen verzoek in te dienen bij de kantonrechter om je contract te laten ontbinden. De wettelijke opzegtermijn vervalt in dit geval.

Op staande voet ontslagen worden kun je alleen als de werkgever een dringende reden heeft om je te ontslaan. Mishandeling, werkweigering, zeer grove belediging, fraude kunnen aanleidingen zijn voor het ontslag op staande voet. Er zijn wel eisen aan het ontslag:

• De werkgever moet meteen vertellen dat je ontslagen bent nadat de aanleiding zich heeft voorgedaan.
• Als verder onderzoek nodig is naar de feiten dan moet dit met spoed gedaan worden. Bijvoorbeeld om vast te stellen of de fraude door jou is gepleegd.

Contract ontbinden via het UWV of de kantonrechter

Als je werkgever je wil ontslaan en je stemt er niet mee in dan moet hij via het UWV een verzoek indien en in bepaalde gevallen via de kantonrechter. Tenzij hij je op staande voet ontslaat.

• Ontslag om bedrijfstechnische redenen. Als je niet instemt met het ontslag moet de werkgever je ontslag aanvragen via het UWV. Je hebt recht op transitievergoeding. Als het bedrijf failliet gaat, uitstel van betaling aangevraagd heeft of in een schuldsaneringstraject zit dan hoeft het geen transitievergoeding te betalen aan jou.

• Ontslag bij langdurige arbeidsongeschiktheid. Je mag pas na twee jaar ziek te zijn geweest worden ontslagen. De aanvraag hiervoor loopt via het UWV en je hebt recht op een transitievergoeding.

• Ontslag vanwege persoonlijke problemen die de werkgever met jou heeft. In het geval van werkweigering, diefstal maar ook ernstige gewetensbezwaren kan de werkgever ontslag via de kantonrechter aanvragen. Je hebt recht op een transitievergoeding alleen als je niet ernstig verwijtbaar hebt gehandeld en niet ernstig nalatig bent geweest.

Conclusie ontslagvergoeding bij vast contract

Als je een vast contract hebt kun je niet zomaar worden ontslagen. Je kunt alleen met een geldige reden op staande voet worden ontslagen. In de meeste gevallen heb je recht op een transitievergoeding of ontslagvergoeding. Alleen bij faillissement en uitstel van betaling hoeft een werkgever geen transitievergoeding uit te keren. In de meeste gevallen moet het ontslag via het UWV worden aangevraagd en in sommige gevallen via de kantonrechter. Als je zelf ontslag neemt dan heb je in de regel geen recht op een transitievergoeding en geen recht op een WW-uitkering. Het is daarom verstandig om je te laten bijstaan door een ervaren arbeidsjurist. Deze kan je helpen te onderhandelen om zowel bij ontslag door de werkgever als bij zelf ontslag nemen. In de onderhandelingen kun je de werkgever overhalen tot het betalen van een ontslagvergoeding die misschien zelfs hoger kan uitvallen dan een transitievergoeding.

Takeaways:

• Ontslag heeft een grote impact op het leven van een werknemer.
• Soms wordt je gedwongen om zelf ontslag te nemen in situaties waarbij ernstig. verwijtbaar gehandeld wordt door de werkgever.
• Je kunt ziek worden door de werksfeer op de werkvloer waarbij ontslag nemen de enige oplossing is.
• Bij ontslag nemen verlies je het recht op een transitievergoeding.
• Onderhandelen over een ontslagvergoeding kan lukken m.b.v een arbeidsjurist.
• Op staande voet ontslagen worden kan alleen met geldige redenen.
• Ontslag krijgen moet in het algemeen via het UWV of kantonrechter.
• Ontslag krijgen met wederzijds goedvinden levert in veel gevallen het meeste op.
• Laat je altijd adviseren en of bijstaan door een ervaren arbeidsjurist om je recht op WW te garanderen.